İTİN QABAĞINA OT, ATIN QABAGINA ƏT QOYMAQ

Ət — canlılarda sümüklə dəri arasında maddə. Ət dedikdə hər şeydən əvvəl skelet əzələləri və onlara birləşmiş yağ və toxumalar başa düşülür. Bəzən dil, qaraciyər, böyrək, beyin, ürək, diafraqma, baş əti və qida borusu da ət adlanır. Bir çox heyvan, quş və balıq ətindən qida məhsulu kimi istifadə olunur.

OT-54 — Sovet orta tipli tankı. 1955-1959 illər arasında kiçik bir sıra istehsalı oldu. == Xarici keçidlər == Огнемётные танки OT-54, TO-55 и ОБ. 483 Arxivləşdirilib 2009-01-06 at the Wayback Machine на сайте КП «ХКБМ им. А. А. Морозова».

Ot-Arı (saxa От Арыы) — Olenyok körfəzində yerləşən ada. İnzinati cəhətdən Yakutiya ərazisinə daxildir. Ada körfəzin mərkəzində, Olenok çayının deltasında yerləşir. Şimalında İlin-Qolub-Tyoryar-Arıta, şimal-şərqdə isə Boldyor-Arıta adaları yerləşir. Ada uzunsov formaya malikdir. Şimal-şərqdən cənub-qərbə uzanmışdır. Şimalda ən hündür nöqtəsi 3 metrdir. Ada qumluq və bataqlıq ərazilərdən ibarətdir. Burada 7 kiçik göl vardır.

Ot-Düi (fr. Hautes-Duyes, oks. Duias Autas) — Fransada kommuna, Provans-Alp-Kot-d'Azür regionunda yerləşir. Departament — Yuxarı Provans Alpları. Qərbi Din-le-Ben kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Din-le-Ben. INSEE kodu — 04177. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 32 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə 22 yaş arasında (15-64 yaş arasında) 15 nəfər iqtisadi cəhətdən fəal, 7 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 68,2%, 1999-cu ildə 81.3%). Fəal olan 15 nəfərdən 13 nəfəri (9 kişi və 4 qadın), 2 qadın işsiz idi.

Ot-Düi (fr. Hautes-Duyes, oks. Duias Autas) — Fransada kommuna, Provans-Alp-Kot-d'Azür regionunda yerləşir. Departament — Yuxarı Provans Alpları. Qərbi Din-le-Ben kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Din-le-Ben. INSEE kodu — 04177. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 32 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə 22 yaş arasında (15-64 yaş arasında) 15 nəfər iqtisadi cəhətdən fəal, 7 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 68,2%, 1999-cu ildə 81.3%). Fəal olan 15 nəfərdən 13 nəfəri (9 kişi və 4 qadın), 2 qadın işsiz idi.

Yuxarı Luara (fr. Haute-Loire, oks. Naut Léger, Naut Leir) — Fransa cənubunda yerləşən, Overn-Rona-Alp regionun departamentlərindən biri. Sıra nömrəsi — 43. İnzibati mərkəzi — Le-Püi-an-Vele. Əhali — 231 877 nəfər (departamentlər arasında 86-ci yer, 2010-ci ilin məlumatları). == Coğrafiyası == Ərazisi — 4977 km². Departamentin ərazisində Luara çayı axır. Departamente 3 rayon, 35 kanton və 260 kommun daxildir. == Tarixi == Yuxarı Luara — 1790-cı ilin martında Böyük Fransız İnqilabı zamanı yaradılan ilk 83 departamentdən biridir.

Yuxarı Luara (fr. Haute-Loire, oks. Naut Léger, Naut Leir) — Fransa cənubunda yerləşən, Overn-Rona-Alp regionun departamentlərindən biri. Sıra nömrəsi — 43. İnzibati mərkəzi — Le-Püi-an-Vele. Əhali — 231 877 nəfər (departamentlər arasında 86-ci yer, 2010-ci ilin məlumatları). == Coğrafiyası == Ərazisi — 4977 km². Departamentin ərazisində Luara çayı axır. Departamente 3 rayon, 35 kanton və 260 kommun daxildir. == Tarixi == Yuxarı Luara — 1790-cı ilin martında Böyük Fransız İnqilabı zamanı yaradılan ilk 83 departamentdən biridir.

Yuxarı Normandiya (fr. Haute-Normandie, IPA: [ot nɔʁmɑ̃di]) Fransanın 27 bölgələrindən biridir. 1984-cü ildə Sen-Maritim və Ör departamentlərdən yaranıb.

Ot-İl (fr. Haute-Isle) — Fransada bələdiyyə , region — İl-de-Frans, departament — Val-d’Uaz, rayon — Pontuaz, kanton — Manö-an-Veksen. Əhalisi — 333 nəfər (2005). Bələdiyyə Paris şəhərinin təxminən 60 km şimal-qərbdə, Serji belediyyənin 30 km şimal-qərbdə yerləşir.

OT-54 — Sovet orta tipli tankı. 1955-1959 illər arasında kiçik bir sıra istehsalı oldu. == Xarici keçidlər == Огнемётные танки OT-54, TO-55 и ОБ. 483 Arxivləşdirilib 2009-01-06 at the Wayback Machine на сайте КП «ХКБМ им. А. А. Морозова».

Ot arabası — Con Konstebl tərəfindən çəkilmiş rəsm əsəri. Əsər 1821-ci ildə tamamlanmışdır. Londonda Milli Qalereyada saxlanılır, "Konstbelın ən məşhur əsəri", ən tanınmış və dahiyanə ingilis rəsm əsərlərindən biri hesab olunur.

Ot kreveti (lat. Palaemon adspersus) — Əsl krevetlər infradəstəsinə, krevet cinsinə daxil olan növ. Uzunluqları 70 mm olur. Rəngi isə sarımtıl-bozdur. Rostrum alt yarısında fərqli ləkələrə sahibdir. Növ Avropanın şimal-qərbində elə də yayılmamışdır, Ancaq Baltik dənizi və Danimarka boğazları (Böyük Kəmər, Kattegat, Kiçik Kəmər, Skagerrak, Öresund) ərazisində çox saylıdır və sənaye əhəmiyyəti daşıyır. Baltik dənizi ərazisində 5 ‰ duzluğa dözür. Qış ayları isə dəniz dibinə enir, burad isə duzluluq dah yüksək olur. Növ əsasən dəniz otunun yayıldığı əraziləri üstün tuturlar. Bunun əksinə isə onlara yaxın növ sayılan Daş kreveti açıq sahələrdə yayılır.

Toram-Ot (fr. Thorame-Haute, oks. Torama Auta) — Fransada kommuna, Provans-Alp-Kot-d'Azur regionunda yerləşir. Departament — Yuxarı Provans Alpları. Allo-Kolmar kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Kastellan. INSEE kodu — 04219. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 228 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == İqtisadiyyatın əsasını əkinçilik təşkil edir (qoyun, donuz, mal-qara, yem və kartof). 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 146 nəfər (15-64 yaş arasında) arasında 99 nəfər iqtisadi fəal, 47 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 67,8%, 1999-cu ildə bu 70,7%).

Ot yığını — təbii ekosistemlərdə rast gəlinən, otlaqlarda yaşıl yem, bağlarda dekorativ ot kimi istifadə edilən təbii bitki. Qırtıckimilər ailəsindəndir və çəmən şəklində deyil, top-top şəklində yığılmış düz çəmənliklərdə rast gəlinir. Adətən bir mövsümdən çox yaşayırlar. Bir çox növün kökləri 2 metr və ya daha çox olur. Bu yolla maili yerlərdə torpağı eroziyadan qoruyurlar. Onun kökləri digər bitkilərə nisbətən daha dərin və nəm yerlərə çata bilir. Onlar həşəratlar (kəpənəklər daxil olmaqla), quşlar, xırda heyvanlar və daha böyük ot yeyənlər üçün yaşayış yeri təmin edir və torpağı süni şəkildə qidalandırırlar. Onun yarpaqları yerli xalqlar və müasir rəssamlar tərəfindən səbət toxuması kimi məqsədlər üçün istifadə olunur.

Turşulu ət — quzu ətindən hazırlanan yeməkdir. Azərbaycan və Türkiyə mətbəxinə aiddir. == İstifadə olunan məhsullar == 750 qr quzu əti 1 qaşıq əridilmiş kərə yağı 2-3 ədəd soğan 2-3 ədəd pomidor Yarım limon Duz, qara bibər Cəfəri == Hazırlama qaydası == Təzə quzu əti kiçik-kiçik doğranılır. Əgər ət yağlıdırsa yağ qoymadan, əgər yağsızsa içinə yağ əlavə edərək, əvvəlcədən qızdırılmış qazanda öz suyunda qovrulur. Ət rəngi dəyişənə və suyu çəkilənə qədər qovrulur. Daha sonra, soğanlar və pomidorlar halqa halqa doğranılır və ət qovrulunca qazana soğanları əlavə edib, bir müddət qarışdırılır. 5-10 dəqiqə sonra doğranmış pomidorları əlavə edin. (Hamısını eyni anda da əlavə etmək olar). Qazanın qapağı möhkəm bağlanır və ət yavaş odda 25-30 dəqiqə bişir. Seçimə görə narın doğranmış cəfəri, duz, qara bibər əlavə edilir.

Məhəmməd ibn Əli Əbu Abdulla əl-Hakim ət-Tirmizi (ərəb. الحسين الترمذي‎‎; təxm.755 — 869) — sufiliyin məşhur nümayəndələrindən biri, səksənə yaxın əsərin müəllifi. Dərin biliklərinə və geniş dünyagörüşünə görə əl-Hakim (müdrik) fəxri adına layiq görülmüşdür. == Həyatı == Məhəmməd ibn Əli Əbu Abdulla–əl Hakim ət–Tirmizi şərqi İran sufizminin ən böyük nümayəndələrindən biri olmuşdur. Termez şəhərində doğulma tarixi məlum olmasa da «avtobioqrafiyasına» görə 8 yaşından başlayaraq çox ciddi səylərlə dini elmlərə yiyələnməyə çalışmışdır. İyirmi səkkiz yaşında Məkkə şəhərinə getmişdir. Məkkə ziyarətindən qayıdan Ət– Tirmizi sufi yolunu tutmuşdur. Özünü insanlardan təcrid edən Ət– Tirmizi mistik traktatları öyrənməyə başlamışdır. Sufizm– islamda mistik– asketik cərəyan hesab olunur və onun haqqında saysız– hesabsız kitab və məqalələr yazılmış və yenə də yazılmaqdadır. Artıq o çoxdandır islamşünaslığın müstəqil bir sahəsinə çevrilmişdir.

Əbu Cəfər Məhəmməd ibn Cərir ət-Təbəri (ərəb. أبو جعفر محمد بن جرير بن يزيد الطبري‎) — orta əsr müsəlman alimi, tarixçi, səyyah. Əsərlərini ərəbcə yazmışdır. == Həyatı == Əbu Cəfər Məhəmməd ibn Cərir ibn Yezid ibn Kəsir ibn Ğalib Təbəri Təbəristanın Amul şəhərində doğulmuşdu, ulu babaları iranlı idi. 7 yaşında ikən Quranı əzbərləmiş Təbəri müqəddimat təhsilini öz şəhərində alır, sonra Rey şəhərinə gedib, biliyini təkmilləşdirir. O, Bəsrə və Kufə şəhərlərində, habelə, Misir və Şamda hədis ustadları ilə görüşür, sonra Bağdadda məskunlaşır. Təbəri tarix və təfsir elmlərində misilsiz bacarıq sahibi idi. O, hədis elmini mükəmməl bildiyindən, öz əsərlərində hədislərin analizinə də yer ayırır, hər hansı məsələ barədə irəli sürülən nəzəriyyələr içindən ən düzgün saydığı variantı əsaslandırmağa çalışırdı. Təbəri fiqh sahəsində də yeniliklər etmiş və atasının adı ilə adlandırdığı "cəririyyə" məzhəbinin əsaslarını işləyib-hazırlamışdı. Lakin cəririyyə məzhəbi digər fiqh məktəblərinin rəqabəti qarşısında davam gətirməyib, qısa müddət ərzində unuduldu.

Ət-Təvvab (ər. التوّاب) — Allahın adlarından biri.

== Haqqında == "Ət-Tibyan fi təfsiril-Quran" hicri V əsrin böyük fiqh, hədis və kəlam alimi Şeyx Tusi kimi məşhur olan Muhəmməd ibn Həsən Tusinin yazdığı bir təfsirdir. Rəvayətləri nəql etməklə yanaşı, əqlə arxalanıb müxtəlif elmlərə diqqət yetirməklə özündən əvvəlkilərin və müasirlərinin təfsir görüşlərini dəyərləndirmişdir. Bu baxımdan Quran təfsiri ilə bağlı müxtəlif elmləri o cümlədən, sərf, nəhf, hədis, kəlam və tarix kimi elmləri əhatə edir. Bu təfsirdən öncə şiə təfsirçilər yalnız səhabə və ya İmamlardan (ə) rəvayətləri nəql etməklə və həmçinin lüğətlə bağlı bəzi məsələlərə işarə etməklə kifayətlənirdilər. Nümunə kimi Furat Kufinin, Əyaşinin, Əli ibn İbrahim Quminin təfsirlərini göstərmək olar. Əhli sünnət təfsirçiləri arasında da yalnız Təbəri başqalarının görüşlərini nəql etməklə yanaşı, onların tənqidinə və öz baxımından daha səhih olan rəvayətlərin seçiminə girişmişdir. "Ət-Tibyan fi təfsiril-Quran" surələrin tərtibinə əsasən bütün Quranın təfsiri olub 10 cilddə qələmə alınmışdır. Mufəssir hər surənin başlanğıcında onun adlarına, məkki və ya mədəni olmasına, nasix və mənsux ayələrin onda olub-olmamasına işarə etmiş, daha sonra qiraət ixtilaflarını, sözlərin lüğəvi mənalarını, ayələrdəki qrammatik məsələləri araşdırmış və nəhayət ayələrin tam mənasını şərh və təfsir etmişdir.

Ət (quzu və ya dana əti ilə) qutabı - Azərbaycan milli mətbəxinə aid yeməklərdən biri. Türkiyə və İran milli mətbəxində də aid edilir. Qədimdə dəvə ətindən hazırlanırdısa, müasir dövrümüzdə əsasən dana və qoyun ətindən bişirilir. == Lazım olan ərzaq == 400 qr quzu və ya dana əti, 2 baş soğan, 20 qram lavaşana və ya 40 qr nar, 440 qr buğda unu, 100 qr yağ, sumaq, darçın, duz istiot zövqə görə. == Hazırlanma qaydası == Ələnmiş una su və duz qatılıb bərk xəmir yoğrulur, sonra 1 mm qalınlığında yayılır. Boşqab ölçüsündə dairələr kəsilir. Yumşaq quzu və ya dana əti maşından soğanla birlikdə çəkildikdən sonra içinə lavaşana və ya nar əlavə edilib qarışdırılır. Xəmirdən kəsilmiş dairələrin bir tərəfinə çəkilmiş ət qoyulub o, biri tərəfi üstünə qatlanır, aypara şəklinə salınır, kənarları bükülür və qızdırılmış tavada yağda qızardılır. Süfrəyə verilən zaman qutabın üstünə sumaq səpilir.

La-Ot-Bom (fr. La Haute-Beaume, oks. La Bauma Auta) — Fransada kommuna, Provans-Alp-Kot-d'Azur regionunda yerləşir. Departament — Yuxarı Alplar. Kommunanın dairəsi — Qap. Aspr-syur-Byueş kantonuna daxildir. INSEE kodu — 05066. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 10 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə 9 yaşdan yuxarı (15-64 yaş arasında) 2 nəfər iqtisadi fəal, 7 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 22,2%, 1999-cu ildə 33.3%). İşləyən 2 nəfərdən 2 nəfər işsizdi.

Pra-Ot-Bleon (fr. Prads-Haute-Bléone, oks. Prats de Blèuna Auta) — Fransada kommuna, Provans-Alp-Kot-d'Azur regionunda yerləşir. Departament — Yuxarı Provans Alpları. La-Javi kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Forkalkye. INSEE kodu — 04155. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 172 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə 109 yaşda (15-64 yaş arasında) 63 nəfər iqtisadi cəhətdən fəal, 46 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 57.8%, 1999-cu ildə 57.1%). Fəal olan 63 nəfərdən 54 nəfəri (35 kişi və 19 qadın), 9 nəfər işsizdir (4 kişi və 5 qadın).

Cəmi ət-Təvarix (مجموعه تاريخ/جامع التواريخ; mənası – Tarix toplusu) — Fəzlullah Rəşidəddinin məşhur tarixi əsəri, Elxanilər dövründə yazılmış ədəbi və tarixi əsərlər toplusu Fəzlullah Rəşidəddin tərəfindən yazılmış Cəmi ət-Təvarix əhatə dairəsinin genişliyinə görə ilk dünya tarixi əsəri hesab olunur. Əsər türk və monqol tarixi haqqında o dövrdə fars dilində yazılan ən əhəmiyyətli qaynaqlardan biridir. Rəşidəddin bu əsəri Qazan xanın əmri ilə ərsəyə gətirməyə başlamışdır. Qazan xan ondan türk və monqolların tarixi yazmağı xahiş etmişdi. Əsər İslam tarixi ilə yanaşı monqol, Avropa, Çin və Hindistan tarixlərini də əhatə edən geniş bir məcmuə halındadır. Cəmi ət-Təvarixin ilk hissəsində türk və monqol boyları barədə verilən məlumatlara türk, monqol və qədim Çin qaynaqlarında da rast gəlinməmişdir. Bu baxımdan Cəmi ət-Təvarix xüsusi əhəmiyyətə malikdir. Orginalının bəzi hissələri fars dilində bəziləri isə monqol dilində yazılaraq sonradan ərəbcəyə tərcümə edilən bu əsərin 2 ayrı versiyası mövcuddur. 1306-1307-ci illlərdə tamamlanan ilk versiya 3 cilddən, 1310-cu ildə tamamlanan digər versiya isə 4 cilddən ibarətdir. Əsərin bilinən ən qədim nüsxəsi ərəb dilindədir.

Cəmi ət-Təvarix (مجموعه تاريخ/جامع التواريخ; mənası – Tarix toplusu) — Fəzlullah Rəşidəddinin məşhur tarixi əsəri, Elxanilər dövründə yazılmış ədəbi və tarixi əsərlər toplusu Fəzlullah Rəşidəddin tərəfindən yazılmış Cəmi ət-Təvarix əhatə dairəsinin genişliyinə görə ilk dünya tarixi əsəri hesab olunur. Əsər türk və monqol tarixi haqqında o dövrdə fars dilində yazılan ən əhəmiyyətli qaynaqlardan biridir. Rəşidəddin bu əsəri Qazan xanın əmri ilə ərsəyə gətirməyə başlamışdır. Qazan xan ondan türk və monqolların tarixi yazmağı xahiş etmişdi. Əsər İslam tarixi ilə yanaşı monqol, Avropa, Çin və Hindistan tarixlərini də əhatə edən geniş bir məcmuə halındadır. Cəmi ət-Təvarixin ilk hissəsində türk və monqol boyları barədə verilən məlumatlara türk, monqol və qədim Çin qaynaqlarında da rast gəlinməmişdir. Bu baxımdan Cəmi ət-Təvarix xüsusi əhəmiyyətə malikdir. Orginalının bəzi hissələri fars dilində bəziləri isə monqol dilində yazılaraq sonradan ərəbcəyə tərcümə edilən bu əsərin 2 ayrı versiyası mövcuddur. 1306-1307-ci illlərdə tamamlanan ilk versiya 3 cilddən, 1310-cu ildə tamamlanan digər versiya isə 4 cilddən ibarətdir. Əsərin bilinən ən qədim nüsxəsi ərəb dilindədir.

Cəbəl-ət-Tair (ərəb. جزيرة جبل الطير‎ — Cazira-Cəbəl-ət-Tair) — ada Babülməndəb boğazının şimal-qərbində yerləşən ovalvari ada. Ada Qırmızı dəniz suları ilə əhatələnmişdir. Eritreya və Yəmən arasında eyni məsafədə yerləşir. İnzibati cəhətdən Yəmənin Hodeyda muhafazasına daxildir. Adadan Yəmən sahillərinə qədər məsafə 115 km (71 mil), Erteriya sahillərinə qədər məsafə isə 150 (93 kil) təşkil edir. Kamaran adası ilə arasında məsafə isə 82 km təkil edir. Səudiyyə Ərəbistanına mənsub olan Farasan arxipelaqı isə adadan şimal-şərqdə yerləşir. Ada dünyanın nəhəng çatlarında birinin üzərində yerləşirAdada eyni adlı vulkan yerləşir. Cəbəl-ət-Tair strato vulkan olaraq 244 metr hündürlüyə malikdir == Adanın tarixi == Əvvəllər adanın adı Saiban olmuşdur.